Przedsiębiorcy często rezygnują z dochodzenia niezapłaconych faktur przez nierzetelnych kontrahentów. Powodem z reguły jest obawa przed długotrwałym postępowaniem sądowym, kosztami postępowania. Ale czy słusznie?
Postępowanie sądowe dotyczące dochodzenia należności z tytułu niezapłaconych faktur wcale nie musi być długie i kosztowne. Jak zatem sprawnie przeprowadzić procedurę windykacji zobowiązań pieniężnych?
Na początek najlepiej zacząć od przesłania wezwania do zapłaty. Ma to o tyle istotne znaczenie, że po otrzymaniu takiego wezwania dłużnik może spłacić swoje zobowiązanie w terminie określonym w otrzymanym piśmie i sprawa zostanie rozwiązana już na początkowym etapie. Takie wezwanie jest też znaczące w przypadku konieczności wystąpienia na drogę postępowania sądowego.
Co powinno zawierać wezwanie do zapłaty?
Przede wszystkim trzeba określić należność, którą dłużnik ma zapłacić. Można także wskazać dodatkowy termin do zapłaty zaległości i podać numer konta na które dłużnik ma dokonać wpłaty. Dodatkowo zamieszczenie informacji, wskazującej na konieczność wystąpienia na drogę postępowania sądowego w razie braku uregulowania należności, nie będzie złym pomysłem.
Jeżeli wezwanie do zapłaty nie odniesie żadnego skutku i dłużnik nadal nie ureguluje zobowiązania, konieczne stanie się złożenie pozwu.
I tutaj właśnie najlepszym rozwiązaniem jest wybór postępowania nakazowego. Należy jednak pamiętać, że jest to postępowanie fakultatywne może być ono wszczęte tylko w sytuacji wystąpienia z pozwem, w którym zawarto żądanie wydania nakazu zapłaty. Właściwym do rozpoznania sprawy będzie sąd rejonowy lub okręgowy w zależności od wartości przedmiotu sporu. W przypadku jeśli dochodzone zobowiązanie będzie przewyższało kwotę 75 000 zł, to właściwy do rozpoznania pozwu będzie sąd okręgowy. Fakty, którymi powód będzie uzasadniał swoje roszczenie muszą być udowodnione za pomocą dołączonych do pozwu dokumentów, np. wspomnianymi już fakturami, które zostały zaakceptowane przez dłużnika (czyli podpisane przez niego lub przez osobę przez niego upoważnioną), ale też posiadanym dokumentem urzędowym, czy wezwaniem do zapłaty i pisemnym oświadczeniem dłużnika o uznaniu długu (np. umowa pomiędzy powodem a pozwanym, oświadczenie wiedzy dłużnika).
Zaletą tego postępowania, co ważne z perspektywy wierzyciela jest jego szybkość. Sąd rozstrzyga kwestię na posiedzeniu niejawnym na podstawie przedłożonych dokumentów. Jeżeli wskazane w pozwie fakty zostaną udowodnione, sąd powinien wydać nakaz zapłaty zobowiązujący dłużnika do uregulowania zobowiązania. Co ważne, od pozwu wierzyciel wnosi opłatę, tylko w wysokości jednej czwartej stosunkowej opłaty sądowej, a więc nie jest to kwota w wysokości 5% obliczona od wartości przedmiotu sporu, a jedynie jej czwarta część.
Ponadto, nakaz zapłaty, zgodnie z art. 492 k.p.c. z chwilą wydania stanowi tytuł zabezpieczenia, wykonalny bez nadawania mu klauzuli wykonalności.
Wydając nakaz zapłaty sąd orzeka, że pozwany w terminie dwóch tygodni zobowiązany jest do uregulowania zobowiązania, bądź w tym terminie powinien wnieść zarzuty.
Zakładając, że zarzuty nie zostały wniesione, a nakaz zapłaty uprawomocnił się, natomiast dłużnik nadal nie uregulował zasądzonego zobowiązania – pozostaje złożenie wniosku do sądu o nadanie klauzuli wykonalności, a następnie po otrzymaniu nakazu zapłaty opatrzonego tą klauzulą, wystąpienie z wnioskiem egzekucyjnym do komornika.
Oczywiście postępowanie nakazowe nie jest jedyną drogą dochodzenia roszczeń pieniężnych, ale wydaje się najbardziej optymalną ze względu na czas rozpoznania i jego koszty. Zaległości można dochodzić również w postępowaniu zwyczajnym oraz postępowaniu upominawczym, a w niektórych przypadkach można rozważyć także wszczęcie postępowania karnego przeciwko dłużnikowi.
Warto zatem rozważyć pomoc adwokata w tego typu postępowaniach, który doradzi najlepsze rozwiązanie prawne dla konkretnej sytuacji i pomoże przeprowadzić procedurę windykacji.
